De Toren in Zevenbergen werd in 2022 uitgeroepen tot één van de Klassewerkplekken van Nederland. Op deze school is het werkgeluk onder leerkrachten hoog. Dat uit zich in een sterk verbonden groep professionals die iedere dag werken aan nóg beter onderwijs en al drie jaar een stijgende lijn in hun onderwijsresultaten zien.
De Toren dankt haar naam aan de Lobbekestoren, onderdeel van het kasteel van Zevenbergen, die in 1421 de Sint-Elisabethvloed overleefde. Ook in het heden is een stevige fundament één van de grote krachten en drijvers van deze school.
Tijd om in gesprek te gaan met schoolleider Joke van Sliedregt!
Ik wil geen FTE’s, ik wil euro’s.
De Toren is een school met een uitdagende populatie. Dat komt deels door de wijk en doordat de school voor veel kinderen de eerste kennismaking met de Nederlandse taal organiseert. De school krijgt dus ook een arbeidsmarkttoelage, en dat leidt meteen tot een eerste interessante discussie.
“Ik wil geef FTE’s, ik wil euro’s”, zo verklaart Joke stellig. Vanuit het onderwijssysteem is het gebruikelijk dat het bestuur laat weten hoeveel FTE’s de Toren per schooljaar kan inzetten. Joke is net zolang met het bestuur in discussie gegaan tot ze over haar eigen budget in termen van euro’s kan beschikken.
“Wij vallen met onze populatie duidelijk buiten de norm. En wij hebben hier mensen met een tijdelijk contract. Die maken zich richting het einde van het schooljaar zorgen of ze hier volgend jaar nog wel rond kunnen lopen. Door zelf eigenaar te worden van de budgetten kan ik regelen wie we hier hoeveel tijd hebben rondlopen. We kunnen het budget zo optimaal inzetten om te doen wat hier nodig is. Volgende week kan ik iedereen weer geruststellen en kunnen we weer verder groeien in ons onderwijs. En ook het feit dat we als IKC in staat zijn om banen te koppelen geeft ruimte om zelf de formatie te organiseren”.
Joke is drie jaar geleden gestart als IB-er op deze school, na een uitgebreide onderwijscarrière in Rotterdam. Ook daar werkte ze met uitdagende leerlingpopulaties. Zes weken nadat ze als IB-er was gestart, kondigde de toenmalige directeur aan te gaan vertrekken, waarmee Joke de vervolgstap zette en zèlf schoolleider werd.
Sinterklaas is hier ieder jaar in een kwartiertje geregeld.
“Het team had al langer de wens om met een ander onderwijsconcept te werken. De specifieke populatie hier maakte dat er allerlei haken en ogen zaten aan het werken in een leerstof-jaarklassensysteem. Het team had een hele sterke visie op wat werkt voor deze kinderen, en die visie zijn we gaan implementeren.”
Die visie (Samen Lerend Ontwikkelen) speelt een hele belangrijke rol op De Toren. Joke ziet het als haar opdracht om de visie zo sterk en zo breed mogelijk gedragen te krijgen. Dat doet ze door deze waar mogelijk te benoemen en herhalen, maar ook door met de leerkrachten in gesprek te gaan over wat deze visie voor hen betekent, en wat ze erbij voelen. De visie is daarmee geen mooie spreuk boven de ingang van de school, maar een door iedereen doorleefd idee over waar deze school voor staat.
“Wij doen hier niet aan randzaken”, zo verheldert Joke. “We hebben iedere week een werk- of bordsessie, die gaat over hoe we het nog beter kunnen doen. Dat is het. Verder gaat het over de lessen die we geven. Sinterklaas is hier ieder jaar in een kwartiertje geregeld. En bij elk ‘leuk’ idee wat geopperd wordt is onze eerste vraag ‘hoe gaan onze kinderen hier beter van leren?’.
Uit het onderzoek van Klassewerkplek blijkt iedere keer weer hoe belangrijk de rol van de schoolleider is. Joke heeft een hele duidelijke visie op haar eigen rol. “Je kunt je werk alleen goed doen als je werk-privé balans in orde is. Het is niet aan mij om te bepalen wie jouw kind het beste naar school kan brengen, jij of je partner. Ik vertrouw heel erg op het vakmanschap van de leerkrachten en daarom laat ik ze heel veel ruimte om keuzes op het gebied van werk-privé balans zelf te maken. Uiteraard moeten ze er zijn als de kinderen les krijgen, en ook de gezamenlijke bordsessies zijn cruciaal, maar verder is het aan hen. Die vrijheid die ze ervaren maakt dat ze zich als professional gezien worden en zo ook handelen. Onze leerkrachten zoeken elkaar heel erg op, ook door dat nieuwe onderwijssysteem. Die professionele ontwikkeling zit hier bij iedereen heel erg in het bloed.”
Van wie moet dat dan?
De Toren heeft een relatief jonge populatie, en Joke merkt dat ook de PABO’s zijn aangehaakt op het zelf plannen van onderwijs. Leerkrachten op De Toren zijn leerdoel- en leerlijngericht, voor sommige vakken wordt geen methode van een uitgever meer gebruikt.
“Het kan voorkomen dat met name leerkrachten die wat langer in het onderwijssysteem actief zijn, bij me komen omdat ze druk ervaren omdat er iets moet. Mijn eerste vraag is dan altijd van wie dat dan moet? Vaak kunnen we dan samen – met de visie als leidraad – de zaak weer terugbrengen tot de kern een dan blijkt er veel minder te moeten. Eerlijk gezegd heeft de corona-periode ons daarin ook geholpen.”
Gevraagd naar een tip voor schoolleiders om ook het behoud van leerkrachten te versterken heeft Joke een duidelijk advies: “Het is de truc dat je vanuit die gezamenlijke visie vertrekt en daarop bevraagt. Ik vraag continu aan onze professionals hoe zij bijdragen aan het realiseren van die visie. De trots die we hier voelen bij die ontwikkeling in onze professionaliteit is een enorme stimulans om elke keer weer vervolgstappen te gaan zetten.”
