OBS Ekenrooi behaalde hele mooie scores op allerlei aspecten van werkgeluk tijdens het onderzoek van Klassewerkplek 2021. Daarmee verdienden ze niet alleen het predicaat Klassewerkplek, ook gaan we proberen uit te vinden hoe ze het daar hebben georganiseerd. Onze eerste stap is een gesprek met schoolleider Chrissy van de Kruijs. Want we weten inmiddels dat de schoolleider een cruciale rol speelt in het werkgeluk van leerkrachten.
Chrissy, kun je ons vertellen hoe je bij OBS Ekenrooi terecht bent gekomen en wat de uitgangspositie was?
In maart 2017 ben ik op deze school begonnen. Op dat moment waren er veel wisselingen in de directie geweest.
Dat klinkt als een pittige start. Hoe ben je te werk gegaan?
Ik ben begonnen met het ophalen en uitspreken van verwachtingen. Wat verwacht ik van de teamleden? En vooral ook horen wat ze van mij verwachten. Daarbij ben ik sterk gaan sturen op afspraak = afspraak.
Volgens mij wordt iedereen gelukkig van het mogen ontwikkelen van je kwaliteiten.
Als schoolleider was ik onervaren, ik deed veel op intuïtie en op basis van mijn eigen ervaringen als leerkracht.
Wat me al snel opviel is dat hier sterk een gevoel leefde dat dingen “moesten van de directeur”. En ik herinnerde me meteen hoe grote hekel ik daaraan had als leerkracht. Dus dat zijn we gaan veranderen, waarbij we meer zijn gaan sturen op eigen verantwoordelijkheid.
Ook zijn we gaan omvormen van een organisatie met bouwcoördinatoren naar een organisatie met kennisteams. In het kennisteam nemen alle vakspecialisten deel, om samen de grote lijnen in het schoolbeleid te bepalen. Daarnaast is iedereen van harte welkom om hier zijn of haar steentje aan bij te dragen. Het kennisteam opereert als sparringpartner op onderwijsinhoudelijk vlak. Nog steeds zijn we op zoek naar manieren om nog meer verantwoordelijkheid bij de kennisteams te leggen.
In jullie rapportage viel inderdaad op dat er veel ondersteunende rollen zijn. Hoe komt dat?
We werken veel met onderwijsassistenten. Dat is begonnen met het ondersteuning bieden aan grote groepen, maar uiteindelijk wilde het team ook gewoon meer handen in de klas. Zo is dat gegroeid, en op die manier kunnen ook onderwijsassistenten zich verder specialiseren waardoor hun kwaliteiten worden ingezet en serieus genomen.
Wat is de impact hiervan geweest op het werkgeluk op jullie school?
Volgens mij wordt iedereen gelukkig van het mogen ontwikkelen van je kwaliteiten. Eigenlijk proberen we hier hetzelfde te laten gelden voor leerkrachten als wat voor leerlingen geldt: ‘Hier mag je groeien en stralen’.
En fouten maken moet. Als schoolleider moet je daarin ook het voorbeeld geven, door je eigen kwetsbaarheid te erkennen en te tonen.
Welk pad bewandelen jullie als het gaat om toenemende onderwijskwaliteit?
We zijn begonnen met een traject “Basis op orde”. Doel was in eerste instantie om een gezamenlijke taal te spreken. De afgelopen jaren zijn er veel nieuwe collega’s gekomen, dan zie je ook dat de cultuur snel kan veranderen.
Als ik de mensen goed ken, kan ik ook het vertrouwen geven.
Wat een sterke boost heeft gegeven is dat we met z’n allen drie dagen op een externe locatie over de visie zijn gaan nadenken. Dan groei je naar elkaar toe, dat heeft veel gebracht op teamniveau.
Zo leerden we dat er vier jaar geleden eigenlijk niet meer over onderwijs gesproken werd, en nu is dat het belangrijkste onderwerp dat we hebben. Ik heb echt mooie groei gezien op dat vlak.
Hoe zie je jouw rol als schoolleider in dit hele gebeuren?
Toen ik hier begon was ik vrij blanco. Daar heb ik geen geheim van gemaakt, en ik heb gestuurd op maximale transparantie om het team optimaal te kunnen laten meedenken. Daarna ben ik de groei van iedereen gaan stimuleren, door bijvoorbeeld zelfvertrouwen te geven maar ook door het volgen van cursussen en trainingen te stimuleren.
Ik heb eigenlijk de rol ingevuld zoals ik zelf leiding zou hebben willen gekregen toen ik nog leerkracht was. De invulling van de rol is dus gebaseerd op mijn eigen normen en waarden.
De sterke houvast die hier was op allerlei gebieden hebben we vervangen door ruimte en verantwoordelijkheid. Uiteraard wel met de nodige ondersteuning, en we laten niemand “zwemmen”. Daarom zorg ik ook dat ik veel zelf zie. Het is goed je team door en door te kennen.
Als ik de mensen goed ken, kan ik ook het vertrouwen geven. Ik geef dat namelijk niet zomaar, dat is echt wel ergens op gebaseerd. Dat merkt een team ook, dat het geen trucje is maar dat ze dat vertrouwen krijgen omdat ze het verdienen.
En tenslotte moet je je als schoolleider beseffen dat je ook weer niet alléén maar mensgericht kunt zijn. Dat is een belangrijk onderdeel van ons vak, maar het moet wel in balans zijn met de professionaliteit op school.
Hoe bewaak je die professionaliteit in een setting met veel werkgeluk?
Daarvoor hebben we kaders gedefinieerd. Zo maakt iedere vakspecialist zelf doelen en evalueert die. Na het evalueren stellen we de doelen vast voor het nieuwe jaarplan, en daarbij stellen we prioriteiten en schrappen we wat niet meer past. Dan hebben we de basis voor het nieuwe jaarplan.
Dat jaarplan is beschikbaar als poster en vind je overal terug, het is heel zichtbaar in de school. En vergaderen doen we alleen over zaken met een duidelijke relatie met het jaarplan. Hetzelfde geldt voor studiedagen en de besteding van de NPO-gelden. De visie is bij ons leidend in alles.
Het grote voordeel van een duidelijke visie is dat het voor ons vrij eenvoudig was om te bepalen wat voor leerkrachten we nodig hadden. We konden vrij makkelijk zien wie bij ons past en wie niet.
Als je aan het team zou vragen waarom jullie een Klassewerkplek zijn, wat zouden ze dan zeggen?
Ik denk dat ze het vooral zullen hebben over de fijne sfeer en de grote ruimte om je te ontwikkelen. Dat blijkt ook wel uit de onderzoeksrapportage van Klassewerkplek.
Heb je nog tips voor schoolleiders die óók het werkgeluk op hun school willen vergroten?
Ten eerste, zorg dat je je team goed kent. Daarna moet je zorgen dat je in gesprek bent en blijft. Daarna bepaal je per individu de gewenste en haalbare professionele ruimte. Dat is voor iedereen anders. En daarna koppel je de gemene deler uit al die gesprekken terug aan het team, dat is je gezamenlijke basis.
Op deze manier geef je de juiste mate van ruimte en autonomie op de juiste plek. En vanuit die gemene deler haal je concrete doelen. Ook dat geeft duidelijkheid.
En tot slot, vier je successen!
